Yangınlar uzun zamandır doğa tarihinin bir parçası olmasına rağmen, bilim adamları son zamanlardaki yangınların daha sık, daha yoğun ve daha yaygın hale gelmesinden endişe duyuyorlar. Bu yangınlarda milyonlarca dönümlük alan yok oldu, milyonlarca hayvan ve bitki öldü ve binlerce insan evsiz kaldı.

Aslında, orman yangınlarının birçok habitatta uzun süredir doğal döngünün bir parçası olduğunu belirtmekte fayda var. Doğal yangınlar olmasaydı, bu ekosistemlerde gelişen türlerin çoğuna sahip olamazdık. Çünkü geleceğin ormanlarını oluşturmak için gerçekten de ateşe ihtiyaç duyan ağaçlar var. Örneğin, bir sakız (okaliptüs) ağacı, reçinesini eritmek ve içindeki tohumu açığa çıkarmak için ateşe maruz bırakılmalarını gerektiren bir reçine ile kaplanmış tohumlara sahiptir. Bazı ağaçların ise besinleri ve suyu taşıyan gövdesini korumak için ısı kalkanı görevi gören ateşe dayanıklı kalın kabukları vardır.

Ancak bir zamanlar doğa için faydalı ve elzem olan yangınların günümüzde çok sık ve daha şiddetli hâle gelmesi endişe verici. Avrupa’da ve çevresindeki ülkelerde çıkan orman yangınlarına yönelik uydu görüntülerini ve yangın verilerini paylaşan Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemi’ne (EFFIS) göre, Avrupa’da yalnızca 2021 yılı içinde yüzbinlerce hektarlık alan yandı. EFFIS’in verilerine göre, 2021 yılında 43 ülkede toplamda bin 831 orman yangını meydana gelirken, 433 bin 700 hektarlık alan yandı. EFFIS’in 2021 yılı içindeki verilerine göre, en fazla orman yangınlarının meydana geldiği ülkeler arasında sırasıyla İtalya, İspanya, Fransa, Portekiz, Bosna Hersek, Türkiye, Romanya, Kıbrıs, Hırvatistan ve Bulgaristan yer aldı.

Orman yangınlarının sıklığı ve şiddetindeki bu artışın başlıca sebepleri olarak daha sıcak ve daha kuru hava koşulları, artan kuraklık ve daha uzun bir yangın mevsimi gösterilmektedir. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) dördüncü değerlendirme raporunda şunu belirtti: “Daha şiddetli ve sıcak geçen yaz mevsimlerinin, önümüzdeki yıllarda gerçekleşecek orman yangınlarındaki tutuşma riskini %10-30 oranında arttıracak.”

Bazı orman yangınlarına yıldırım düşmeleri neden olsa da, büyük çoğunluğunun insanlar tarafından ya kazara ya da kasıtlı olarak başlatıldığı bilinen bir gerçek. Bilim adamları, toplumların ve yerel kuruluşların artan orman yangını riskine karşı daha dirençli olmalarına yardımcı olacak önlemler geliştirmenin elzem olduğunu söylüyor.

Kaynak: https://www.bbc.com/news/science-environment-57946155